Yenidoğan Sarılığı

Yenidoğan sarılığı yani fizyolojik sarılık dediğimiz durum doğumdan sonra her üç bebekten ikisinde görülür. İkinci gün gibi kandaki bilirubini maddesi yükselmeye başlar ve genellikle 7-10 günde kendiliğinden düşüşe geçer. Bilirubini dediğimiz madde anne karnındayken annenin karaciğerlerinde parçalanabiliyor. Ama doğum sonrası minicik yavrumuz bu bilirubini vücuttan atacak güce sahip değil. O yüzden bilirubini ancak kaka ve çiş yaparak vücudundan atıyor.

Bu yüzden de bir çok yerde mama verelim sarılık olmasın, bol bol emzir sarılık olmasın gibi cümleler duymak mümkün. Bebeğin karnının açlığıyla bir alakası yok sarılığın, sadece daha çok beslenirse daha çok çiş kaka yapacağı için vücudundan çok daha rahat şekilde atabilecektir bu bilirubin maddesini. Kısacası amacımız bol bol çiş ve kaka yaptırmak.

Şimdi gelelim sarılık olan bebek kaç saatte bir emzirilir konusuna. Yukarıda da bahsettiğim gibi yenidoğan sarılığı yani fizyolojik sarılık endişemiz en çok ilk 10 gün için geçerli. İlk 10 günde bebekler daha doğduklarını bile tam olarak anlayamıyorlar ve uyanmakta zorlanıyorlar. Bazen de sarılık değerleri yükseldiği için uyanmakta zorluk çekebiliyorlar. O yüzden bebeğimizi sık sık uyandırıp emzirmemiz gerekiyor.

Bebek istediği sürece memeyi emmeli. Ama uyuyorsa ve uyanmıyorsa ilk 10 günde 2. saatte uyandırmaya çalışıp emzirmelisiniz. 2. saatte başlayın diyorum çünkü bebeği uyandırmak ilk günlerde çoğu zaman yarım saat bir saat sürebiliyor.

Yani özetlemek gerekirse 2-3 saatte bir bebeğimizi ilk 10 gün muhakkak emzirmeliyiz. Eğer 10. günden sonra kilo alımı iyiyse, sarılık değerleri düştüyse saat tutmamıza artık çok gerek yok. Bebek uyurken zorla uyandırmadan 4. saate kadar bekleyebilirsiniz.

Burada tekrar vurgulamak istediğim nokta bebek emmek istiyorsa da 2-3 saatte bir emzirilmemesi gerektiği. Bebek İlk zamanlar 7/24 memede kalmak isteyebilir, kalsın da zaten. Ne kadar çok emerse sarılık değeri o kadar hızlı emecektir. Burada kastettiğimiz bebek uyuyorsa, son emzirmenin üstünden 2 saat geçtiyse muhakkak emzirmeliyiz.

Bebeklerde bilirubini değerinin yükselmeye başlaması önce gözlerin akının sararmasıyla başlar. Sarılık değeri yükseldikçe yüzden aşağılarda doğru sararmaya devam eder bebek.

Bir çok durumda herhangi bir müdehaleye gerek olmadan sarılık değeri gittikçe düşer. Bazı durumlar bilirubin seviyesi kendi kendine düşmezse fototerapi uygulanabilir. Fototerapi, özel dalga boyunda ışık yayan lambaların altında bebeğin ışık tedavisi görmesidir. Bu ışık bilirubini idrarda çözülmesini sağlayarak vücuttan atılmasına yardımcı olur.

Yenidoğan sarılığında uygulanan fototerapi bebeklere zarar veren bir uygulama değil. Işıktan gözlerinin zarar görmemesi için gözleri kapatılır. Bazen yan etki olarak ciltte döküntüler ve bronzlaşmalar görülebilir. Bazen uygulama sonrası sık ve sulu dışkılama da gözlemlenebilir.

Fizyolojik sarılık durumunda kandaki bilirubini değeri 10. günde düşmeye başlar. Bazı durumlarda fizyolojik sarılık dediğimiz durum 2 hafta, erken doğan bebeklerde ise üç hafta kadar uzun sürebiliyor. Bu durumda da uzamış sarılık deniliyor.

Bir diğer durum ise patolojik sarılık. Patolojik sarılık doğumdan hemen sonra ortaya çıkar. Patolojik sarılıklar, anne ile bebek arasındaki kan uyuşmazlığından, anne karnında geçirilen bazı enfeksiyonlardan, annenin kullandığı bazı ilaçlardan veya bebekte doğuştan bazı maddelerin eksik olmasından kaynaklanabiliyor.